”Czy jest nadzieja dla Białorusi?” – takie pytanie głośno zadaliśmy 29 lutego i w gronie ekspertów rozmawialiśmy o polityce sąsiadów Białorusi wobec reżimu Łukaszenki i białoruskiego narodu.
Za punkt wyjścia dla naszej rozmowy obraliśmy pracę Mariusza Antonowicza z Uniwersytetu Wileńskiego, w której autor przygląda się polityce Polski, Litwy i Łotwy wobec reżimu Łukaszenki. Zastanawialiśmy się m.in. czy można było zapobiec wchłonięciu Białorusi w rosyjską strefę wpływów oraz nad tym, jaką rolę w walce z autokratycznymi rządami Łukaszenki odgrywa białoruska diaspora. Jakub Bornio z Instytutu Studiów Europejskich Uniwersytetu Wrocławskiego i Instytutu Europy Środkowej stwierdził, że przyszłość Białorusi rozstrzygnie się w wyniku wojny rosyjsko-ukraińskiej, a kluczowym czynnikiem pozostanie lojalność struktur siłowych i stopień ich penetracji przez Rosję.
Tatiana Iwanow z fundacji „Za Wolność Naszą i Waszą” i Uniwersytetu Wrocławskiego opowiedziała o próbach zachowania neutralności wobec wojny w Ukrainie przez reżim Łukaszenki oraz skali represji po 2020 roku. W obliczu prześladowań oraz braku wolności słowa szczególnie ważne staje się promowanie białoruskiej kultury oraz języka, jak i tworzenie oddolnych inicjatyw kształtujących białoruskie społeczeństwo obywatelskie poza granicami państwa.
Swoimi doświadczeniami podzielił się również Jan Markav, prezes Stowarzyszenia Białoruski Związek Solidarności. Dzięki obecności przedstawiciela społeczności białoruskiej spotkanie posłużyło również za przestrzeń do skonfrontowania różnych oczekiwań i wsłuchania się w głos tych, których decyzje naszego państwa bezpośrednio dotykają. Sprawami budzącymi żywą dyskusję wciąż pozostają np. skala sankcji UE wobec Białorusi, ograniczanie wydawania wiz, czy też niedopuszczenie białoruskich sportowców do igrzysk olimpijskich.
Pragniemy podziękować wszystkim gościom, którzy przyszli wziąć udział w debacie, niezmiernie się cieszymy, że temat demokratyzacji Białorusi nieprzerwanie budzi duże zainteresowanie. Wierzymy, że dzięki zaangażowaniu społeczeństwa oraz badaczy i aktywistów, przyszłość Białorusi nie musi jawić się wyłącznie w ciemnych barwach. Dziękujemy również Centrum Ukraińskiej Kultury i Rozwoju za gościnę.
