Opis
Powieść Herkusa Kunčiusa Żelazna rękawica Stalina, w przekładzie Izabeli Korybut-Daszkiewicz, jest przewrotną biografią kata, który padł ofiarą systemu. Herkus Kunčius nie ma litości dla swojego bohatera, „torturuje” go własną ironią.
Autor z ogromną dawką ironii opisuje losy Nikołaja Jeżowa, urodzonego na Litwie szefa NKWD i wykonawcy Wielkiego Terroru. Literackie studium przypadku przedstawia narodziny homo sovieticus i przypomina o genezie krwawego bolszewizmu – jego zalążki pojawiły się jeszcze w Imperium Rosyjskim.
„Żelazna rękawica Stalina” to fantastyczna hybryda. Niby biografia Nikołaja Jeżowa, sowieckiego kata, szefa NKWD, ale tak naprawdę – szalona powieść o naszej (środkowo – wschodniej) Europie. Bardzo prawdziwa i trochę zmyślona. Intrygująca i przerażająca. Śmieszna i straszna. Czyta się ją lekko i przyjemnie. Niemniej za słowami i obrazami czai się wielki strach. Widać krew. Ten literacki rollercoaster wciąga od pierwszego do ostatniego zdania. Mistrzostwo. Absolutne”.
Piotr Kępiński
Herkus Kunčius (ur. 1965) – litewski prozaik, dramatopisarz, librecista i eseista, laureat wielu nagród literackich, zdecydowanie najważniejszy dekonstruktor totalitaryzmu we współczesnej literaturze litewskiej. Po polsku ukazały się m.in. jego powieść Litwin w Wilnie (2014) i wybór opowiadań Obrazki litewskie (2019).
Izabela Korybut-Daszkiewicz (ur. 1970) – tłumaczka literatury litewskiej i rosyjskiej. Ukończyła polonistykę i lituanistykę na Uniwersy- tecie Warszawskim. Współpracowała z mediami polonijnymi na Litwie i w Kirgistanie. Była redaktorem działu wschodniego w miesięczniku „Literatura na Świecie” i redaktorem działu krótkich form w miesięczniku „Twórczość”. Kilkukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. W 2018 roku Litewskie Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury oraz Ministerstwo Kultury Litwy przyznały jej Nagrodę św. Hieronima za profesjonalne tłumaczenia i za promocję literatury litewskiej w Polsce. W 2019 roku wyróżniona Nagrodą „Literatury na Świecie” w kategorii Proza za przekład Silva rerum II Kristiny Sabaliauskaitė. Dwie z przełożonych przez nią książek: Silva rerum Kristiny Sabaliauskaite (2016) oraz Ciemność i partnerzy Sigitasa Parulskisa (2021), znalazły się w finale Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”.
