Bohdan Osadczuk, pseud. Berlińczyk, Alexander Korab (ur. 1 sierpnia 1920 w Kołomyi, zm. 19 października 2011 w Czechówce koło Myślenic) – ukraiński publicysta i dziennikarz, sowietolog, badacz historii Europy Środkowo-Wschodniej. Członek Rady Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
Syn Iwana i Franciszki Osadczuków. Dzieciństwo i młodość spędzał na Kielecczyźnie, we wsiach Boszczynek i Przybenice, dokąd jego ojciec został skierowany jako nauczyciel. Uczęszczał do gimnazjum w Pińczowie, skąd został wyrzucony w wyniku szykan na tle narodowościowym. Po wybuchu II wojny światowej przebywał wraz z rodziną w Kazimierzy Wielkiej i Busku-Zdrój. Korzystając z uprzywilejowania Ukraińców pod niemiecką okupacjąmaturę niemiecką (po kursach przygotowawczych), zdał w okupowanym Krakowie w roku 1941.
Od 1941 studiował historię krajów Europy Wschodniej i Bałkanów, prawo międzynarodowe i języki wschodnie na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie, gdzie w 1944 obronił pracę dyplomową na temat prasy na Ukrainie Zakarpackiej. Twierdził, że podczas wojny utrzymywał kontakty zarówno z przedstawicielami „podziemia ukraińskiego – UPA, jak i polskiego – AL„.
Po wojnie pracował krótko dla Polskiej Misji Wojskowej w Berlinie. Publikował następnie w „Die Neue Zeitung”, niemieckojęzycznym dzienniku, założonym przez Amerykanów. W czerwcu 1950 uczestniczył w berlińskim antykomunistycznym Kongresie Wolności Kultury, gdzie poznał Jerzego Giedroycia i Józefa Czapskiego. W wyniku tego spotkania, wespół z Jerzym Prądzyńskim, od czerwca 1952 do stycznia 1953 zaczął wydawać niemieckojęzyczny biuletyn informacyjny: „Stimmen zu Osteuropäischen Fragen” („Głosy na temat kwestii Europy Wschodniej”), finansowany ze środków Instytutu Literackiego w Paryżu. Od tego czasu współpracował zparyską „Kulturą”, pod pseud. „Berlińczyk”. Jego korespondencja z Jerzym Giedroyciem ukazała się w tomie: Emigracja ukraińska. Listy 1950-1982 (seria: „Archiwum »Kultury «”; Czytelnik 2005, ISBN 83-07-02981-3).
Doktoryzował się w Wolnym Ukraińskim Uniwersytecie, pisząc pracę o polityce narodowościowej od Lenina do Chruszczowa. Był od 1966 docentem, profesorem i wreszcie prorektorem tego uniwersytetu.
Od lat 50. i 60. był berlińskim dziennikarzem i korespondentem kilku pism: „Basler Nationalzeitung” i „Neue Zürcher Zeitung” (Szwajcaria, komentator spraw dot. Europy Wschodniej i komunizmu) oraz współpracownikiem: „Der Tagesspiegel„, „Műnchener Merkur”, „Stuttgarter Nachrichten” i „Kölner Stadtanzeiger”. Przez wiele lat występował jako komentator w niemieckim programie telewizyjnym „Internationaler Frühschoppen”. Od 1966 był profesorem historii najnowszej Europy Wschodniej w Otto-Suhr-Institut na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. Tam m.in. napisał swą pracę habilitacyjną, poświęconą planom Józefa Piłsudskiego, dotyczącym wojny prewencyjnej przeciwko Hitlerowi.
W latach 80. był wydawcą pisma niezależnych intelektualistów ukraińskich na emigracji pt.: „Widnowa”.
W 1984 został wyróżniony Nagrodą Przyjaźni i Współpracy „Kultury”.
Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (3 maja 2001) i Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (30 marca 1994) za wybitne zasługi w działalności na rzecz pojednania polsko-ukraińskiego. W 2005otrzymał tytuł „Człowieka Pogranicza”, 8 listopada 2007 Nagrodę im. Jerzego Giedroycia. 13 listopada 2009 w uznaniu dorobku naukowego oraz działań na rzecz pojednania polsko-ukraińskiego minister Radosław Sikorski nadał mu Odznakę Honorową „Bene Merito”[4].
W 2007 ukazała się księga pamiątkowa pt.: Polska. Ukraina. Osadczuk. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Bohdanowi Osadczukowi w 85 rocznicę urodzin (pod red. Bogumiły Berdychowskiej i Oli Hnatiuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2007, ISBN 978-83-227-2625-9).
Mieszkał w Berlinie. Msza pogrzebowa odbyła się 25 października 2011 w kościele w Zakliczynie.
Invalid Displayed Gallery
zdjęcia: Marek Pędziwol
tekst: Wikipedia
