W maju i czerwcu 2025 roku zrealizowano międzynarodowy projekt pt. „Wzmacnianie zaangażowania obywatelskiego gruzińskiej młodzieży”, którego celem było wsparcie młodych liderów z Kutaisi – drugiego co do wielkości miasta w Gruzji – w rozwijaniu ich aktywności obywatelskiej, uczestnictwa w życiu publicznym oraz zaangażowania w lokalne procesy decyzyjne. Projekt oparty był na wymianie doświadczeń z Polski, która – dzięki swojej historii transformacji ustrojowej oraz silnemu społeczeństwu obywatelskiemu – może stanowić istotne źródło inspiracji dla młodych działaczy z krajów Partnerstwa Wschodniego.
Warsztaty w Kutaisi – impuls do działania
Pierwszym etapem projektu były warsztaty zorganizowane w dniach 14–15 maja 2025 roku w Kutaisi. W ich trakcie młodzież z regionu Imeretia miała okazję wziąć udział w szeregu spotkań, wykładów i sesji praktycznych prowadzonych przez doświadczonych ekspertów z Polski i Unii Europejskiej.
Jednym z głównych prelegentów był Marco Boaria z ALDA (Europejskie Stowarzyszenie na rzecz Demokracji Lokalnej), który przedstawił konkretne narzędzia i strategie wspierające lokalną partycypację. Uczestnicy dowiedzieli się, jak tworzyć sieci obywatelskie, mobilizować społeczność i wykorzystywać narzędzia cyfrowe do angażowania obywateli w życie miasta.
Podczas kolejnych sesji, Adam Reichardt – redaktor naczelny czasopisma New Eastern Europe i przedstawiciel Kolegium Europy Wschodniej – zaprezentował polskie doświadczenia z okresu transformacji ustrojowej lat 90. XX wieku. Wskazał, w jaki sposób aktywność obywatelska przyczyniła się do budowania nowoczesnego państwa demokratycznego, a także jakie wyzwania stoją dziś przed organizacjami pozarządowymi w Polsce.
Kolejnym ważnym punktem była prezentacja Magdaleny Charkin-Jaszczy z Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku, która mówiła o roli solidarności jako siły napędowej zmian społecznych – zarówno w ujęciu historycznym, jak i współczesnym. Wskazała także na aktualne działania ECS w kontekście wsparcia dla Ukrainy, Białorusi oraz szerzej rozumianej walki o prawa obywatelskie.
Warsztaty zakończyły się spotkaniem z Martą Kamińską, radną Olsztyna i członkinią Komitetu Obrony Demokracji, która podzieliła się osobistym doświadczeniem aktywności obywatelskiej. Opowiedziała, jak budować skuteczne, oddolne ruchy obywatelskie, które mają realny wpływ na politykę lokalną i krajową.
Wizyta studyjna w Polsce – praktyczne spojrzenie na demokrację
Kolejnym kluczowym elementem projektu była wizyta studyjna w Polsce w dniach 1–5 czerwca 2025 roku, w której wzięła udział grupa młodzieżowych liderów z Kutaisi. Uczestnicy odwiedzili trzy miejsca na mapie Polski: Wojnowice, Wrocław i Gdańsk.
Pobyt rozpoczął się w siedzibie Kolegium Europy Wschodniej w Wojnowicach, gdzie odbyły się spotkania i dyskusje na temat roli samorządu lokalnego w systemie demokratycznym oraz polityce Unii Europejskiej. Warsztat na ten temat wygłosiła Irina Tkeshelashvili z sieci Team Europe.
We Wrocławiu gruzińska młodzież spotkała się z członkami Rady Młodzieży Wrocławia, przedstawicielami lokalnego samorządu oraz naukowcami z Uniwersytetu Wrocławskiego. Goście wzięli także udział w specjalnym spacerze miejskim z Sławomirem Sochajem, autorem książki „Niedopolska”, który przybliżył im trudną historię Ziem Odzyskanych i znaczenie lokalnej tożsamości.
Ostatnim przystankiem wizyty był Gdańsk – kolebka ruchu Solidarności. W Gdańsku młodzież spotkała się z prezydentką miasta Aleksandrą Dulkiewicz, wzięła udział w dyskusji o solidarności z Gruzją oraz odwiedziła Europejskie Centrum Solidarności. Odbyły się także spotkania z przedstawicielami Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego oraz Regionalnego Parlamentu Młodzieży, w trakcie których omawiano rolę młodzieży w kształtowaniu polityki regionalnej.
Wizyta zakończyła się uczestnictwem w obchodach rocznicy pierwszych częściowo wolnych wyborów z 4 czerwca 1989 roku – wydarzenia, które symbolicznie rozpoczęło proces demokratyzacji Polski. Dodatkowo, uczestnicy z Gruzji wzięli udział w debatach zorganizowanych w ramach Międzynarodowego Forum Europe with a View to the Future. Wydarzenie to kończyło polską prezydencję w Unii Europejskiej. Gruzińska młodzież zwiedziła również wystawę stałą w Europejskim Centrum Solidarności oraz uczestniczyła w spacerze z przedstawicielami Województwa Pomorskiego po starym mieście.
Młodzież jako motor zmian
Ostatnim etapem projektu będzie dokument zawierający wnioski, który w założeniu ma pomóc obecnemu pokoleniu młodzieży w ich pracy na rzecz rozwoju demokracji lokalnej. Uczestnicy warsztatów i wizyty studyjnej podzielą się swoimi doświadczeniami w końcowym raporcie.
Projekt „Wzmacnianie zaangażowania obywatelskiego gruzińskiej młodzieży” był nie tylko okazją do zdobycia wiedzy, ale przede wszystkim do wymiany doświadczeń, nawiązania relacji i zbudowania sieci młodych liderów, którzy będą w stanie działać na rzecz zmian w swoich lokalnych społecznościach. Polska – poprzez swój dorobek w zakresie walki o demokrację, budowy społeczeństwa obywatelskiego i decentralizacji – pokazała się jako ważny partner i inspiracja dla młodych Gruzinów.
Więcej o projekcie ➡ https://www.kew.org.pl/wzmacnianie-zaangazowania-obywatelskiego-gruzinskiej-mlodziezy/
Projekt jest współfinansowany ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w ramach programu RITA – Przemiany w regionie, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji.
