9 stycznia 2025 roku w Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie odbyła się konferencja „Lekcje z Wielkiego Wybuchu. Polska refleksja na temat członkostwa w UE i jej dalszego rozszerzenia” zorganizowana przez Kolegium Europy Wschodniej (KEW) we współpracy ze Studenckim Kołem Naukowym Unii Europejskiej oraz Liceum SGH pod patronatem honorowym JM Rektora SGH. Wydarzenie było częścią unijnego projektu „(Re)uniting the East and West: Reflections on the 2004 EU enlargement”, współfinansowanego przez Unię Europejską.
Konferencja była poświęcona refleksji nad największym rozszerzeniem Unii Europejskiej w 2004 roku, znanym jako „Wielki Wybuch”, oraz nad jego konsekwencjami i obecnymi najważniejszymi wyzwaniami stojącymi przed UE, takimi jak regres demokracji, wzrost eurosceptycyzmu czy wysoki poziom korupcji w niektórych krajach. Wydarzenie było również okazją do omówienia lekcji płynących z przeszłości dla współczesnego procesu integracji krajów Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego (Ukraina, Mołdawia, Gruzja).
Konferencję otworzyli dyrektor programowy KEW-u Adam Balcer, Jana Juzova, Senior Research Fellow z Instytutu Europeum (lidera projektu) oraz dr Barbara Trzcińska, dyrektorka Liceum SGH.
Następnie prof. Jan Barcz wygłosił wykład inauguracyjny, w którym przedstawił historyczne znaczenie rozszerzenia UE w 2004 roku oraz jego wpływ na stabilizację polityczną i gospodarczą regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Podkreślił kluczową rolę integracji europejskiej dla konsolidacji demokracji i rządów prawa w regionie.
W dyskusji eksperckiej udział wzięli prof. Małgorzata Molęda-Zdziech, dr Iryna Degtyarova oraz prof. Artur Nowak-Far. Paneliści poruszyli tematy związane z wpływem członkostwa Polski w UE na społeczeństwo i media, znaczeniem członkostwa Ukrainy w UE w kontekście trwającej wojny oraz wyzwaniami gospodarczymi stojącymi przed Polską po 20 latach członkostwa. Dyskusję moderował dr hab. Krzysztof Tymicki.
Dyskutanci podkreślili rolę Polski jako kraju, który może inspirować kraje Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego na drodze do Unii Europejskiej. Wskazali jednak na konieczność skutecznego przeciwdziałania problemom wewnętrznym UE, takim jak demontaż rządów prawa i wzrost poparcia dla partii radykalnych kontestujących wartości europejskie.
Następnie Adam Dąbrowski-Thing z Niepublicznego Liceum Ogólnokształcącego nr 81 SGH zaprezentował plakat, który wygrał konkurs poświęcony 20-tej rocznicy akcesji Polski do UE zoorganizowany przez KEW w ramach projektu. Konferencję zakończył międzypokoleniowy panel obywatelski, w którym uczestniczyli Wiktor Włochacz (SKN UE SGH), Natalia Różańska (Fundacja My Future), Jarosław Jan Pobihon (Forum Młodych Dyplomatów) oraz Włodzimierz Laszewski (Uniwersytet Trzeciego Wieku SGH), który moderował Adam Balcer. Uczestnicy podzielili się z publicznością osobistymi refleksjami na temat znaczenia akcesji Polski do UE oraz przyszłości Unii Europejskiej.
