W dniach 5–11 grudnia 2022 roku Zamek na Wodzie w Wojnowicach pod Wrocławiem gościł kolejne Międzynarodowe Seminarium Translatorskie „Tłumacze bez granic”. Tym razem patronem spotkania tłumaczy literatury był ukraiński poeta i dysydent Wasyl Stus (1938–1985). Tradycja organizowania Seminarium Translatorskiego sięga już ponad dekadę wstecz, więc wpisała się już na dobre w krajobraz wydarzeń literackich Dolnego Śląska.
Do udziału w seminarium zaprosiliśmy zarówno doświadczonych tłumaczy, mających w dorobku liczne publikacje książkowe, jak i dobrze rokujące osoby przed debiutem translatorskim z Białorusi, Ukrainy, Litwy i Polski. Oto lista uczestników: Anna Karonta, Anna Ursulenko, Anna Wanik, Iwan Radyk, Janina Jurkiwska, Katarzyna Fiszer, Maciej Piotrowski, Maria Sawicka, Mikalaj Ramanouski, Natalia Belczenko, Olha Rusina, Ołena Szeremet, Roksolana Swiato, Weranika Bandarowicz, Agnieszka Rembiałkowska, Paulina Ciucka, Nikodem Szczygłowski i Vytas Dekšnys.
Program seminarium, obok intensywnej pracy warsztatowej i finałowego wspólnego czytania, obejmował wykłady mistrzowskie: Magdaleny Heydel („Głos Zachodu w świecie Wschodu“ i przemapowywanie terenu – o pracy translatorskiej w sytuacjach traumy i konfliktu, gdy od służby tłumacza zależy ludzkie życie), Katarzyny Kotyńskiej (Z przygód tłumacza – o trudnościach towarzyszących przekładaniu Wiktora Domontowycza (Petrowa), Grzegorza Jankowicza (Czego dowiedziałem się w więzieniu o czytaniu? – o czytelnictwie w placówkach penitencjarnych i odbiorze literatury przez ludzi, którzy często nigdy wcześniej nie obcowali z literaturą) oraz Krzysztofa Umińskiego (wokół jego książki Trzy tłumaczki oraz licznych doświadczeń translatorskich).
W sali im. Czesława Miłosza odbyły się także dwa poruszające spotkania literackie: z Dmytrem Stusem – synem i badaczem twórczości Wasyla Stusa (prowadził Marcin Gaczkowski) oraz ze Stanisławem Asiejewem wokół jego książki Świetlana droga. Obóz koncentracyjny w Doniecku, (Wydawnictwo KEW, 2022; spotkanie prowadzili Laurynas Vaičiūnas i Marcin Gaczkowski).
Seminarzyści spędzili ponadto dzień we Wrocławiu, odbyli wizyty studyjne w Ossolineum (prow. Wiktoria Malicka, Renata Łukaszewska) oraz w Opactwie Cysterskim w Lubiążu (prow. Magdalena Moskal z Zarządu Fundacji Lubiąż).
Warsztaty translatorskie prowadził Marcin Gaczkowski, seminarium koordynowała Kamila Łabno-Hajduk.
Za nieocenioną pomoc finansową dziękujemy Goethe-Institute, Fundacji Liderzy Przemian, Study Tours to Poland oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.
